XABIER LETE ETA LOURDES IRIONDO

XABIER LETE

 ETA

 LOURDES IRIONDO

XABIER LETE

·        Xabier Lete Bergaretxe Oiartzunen (Gipuzkoa) jaio zen 1944ko apirilaren 5ean eta 2010eko abenduaren 4ean hil zen Donostian.

·        Euskal Herriak eman duen idazle, poeta eta kantari, eta politikari garrantzitsuenetako bat izan da.

·        Gaztetan idatzi zituen artikuluak Zeruko Argia olerkarian argitaratu ziren.

·        1965ean Euskal Kantagintza Berriko partaideetako bat izan zen, beste lau kantautore, eta bere emazte, Lurdes Irondorekin batera, Ez Dok Amairu taldean.

·        1972. urtean taldea desegin zen eta Xabier Letek Lourdes Iriondorekin jarraitu zuen kantagintzan.

·        Bere lehen poemategia 1968an argitaratu zuen, eta azkena (Egunsentiaren egun izoztuak) 2009ko urriaren 27an, Euskadi Literatura Saria jaso zuen hargatik.

·        Kolpe latza hartu zuen 2005. urtean, bere emaztea hil zenean.

·        2009an Jakiunde, Zientzia, Arte eta Letren akademiaren kidea (jakituna) izendatu zuten.

·        2010ean ohorezko euskaltzain izendatu zuten.

XABIERREN DISKOGRAFIA

• Xabier Lete, 1974.
• Bertso zaharrak, 1974, Antton Valverde eta Julen Lekuonarekin batera.
• Txirritaren bertsoak, 1975, Antton Valverderekin egina.
• Xabier Lete eta Lurdes Iriondoren 4 disko txikiren bilduma, 1976.
• Kantatzera noazu, 1976.
• Lore bat, zauri bat, 1977.
• Eskeintza, 1991.
• Hurbil iragana, 1992.
• Berrehun urtez bertsotan, 2001.

XABIERREN BIBLIOGRAFIA

Antzerkia

• Antzerkia deusetik izatera. 1977.

Olerkiak

• Egunetik-egunera orduen gurpillean. 1968.
• Bigarren poema liburua. 1974.
• Urrats desbideratuak. 1981.
• Biziaren ikurrak. 1992.
• Zentzu antzaldatuen poemategia. 1992.
• Abestitzak eta poema kantatuak. 2006.
• Egunsentiaren esku izoztuak. 2008. (2009ko Euskadi Literatura Sariaren irabazle).

LOURDES IRIONDO

·        Lourdes Iriondo Mujika Donostian jaio zen 1937ko martxoaren 27an eta Urnietan (Gipuzkoa), bere bizilekuan, hil zen 2005eko abenduaren 27an.

·        Euskal kantari eta idazle garrantzitsua izan zen.

·        Ez Dok Amairu taldearen kidea izan zen hasieratik.

·        Moja frantsesetan ikasi zuen.

·        19 urterekin Gasteizko Misioneras Seculares elkartean sartu zen, behartsuak laguntzeko asmoz.

·        Baina urtebete geroago bihotzeko gaixotasun larria detektatu zioten eta misiolari lanak utzi egin behar izan zituen, asko zaindu beharra zeukan eta. Garai horretan hasi zen musikagintzan.

·        Jendaurreko lehen emanaldia 1964an eman zuen, Andoainen, arrakasta handia lortu zuen.

·        Geroago, Joxemari Iriondo kazetari eta lehengusuaren eskutik, Loiolako Herri Irratirako grabatu zuen.

·        1967an egin zituen abesti batzuekin arazoak izan zituen “Ez gaude konforme”, “Askatasuna zertarako” eta “Nire erria” bezalakoekin. Baimenak eskatu eta letrak moldatu egin behar izan zituen.

 

LOURDES DISKOGRAFIA

·        "Maria Lourdes Iriondo". 1967.

·        "Lourdes Iriondo". 1968.

·        "Kanta zaharrak". 1968.

·        "Aur kantak". 1969.

·        "Lourdes Iriondo-Xabier Lete". 1969.

·        "Lourdes Iriondo". 1969.

·        "Lurdes Iriondo". 1974.

·        "Lurdes Iriondo-Xabier Lete". 1976.

·        "Lurdes Iriondo. Antologia". 2006.

LOURDESEN BIBLIOGRAFIA

Haur eta gazte literatura

• "Martin arotza eta Jaun deabrua. Sendagile maltzurra". 1973.
• "Asto baten malura". 1975.
• "Buruntza azpian". 1975.

Narrazioa

• "Hego-haizearen ipuinak". 1973.
• "Lotara joateko ipuinak". 1983.

ZER ZEUKAN XABIERREK LOURDESEK EZ ZEUKANA?

Argi dago biak izan zirela Euskal Herriko artistarik handienetakoak, harro egoteko modukoak, eta euskal historian sartuta egongo direnak beti. Baina, nire ustez, Xabierrek fama gehiago lortu du eta ezagunagoa da jendartean. Olerki gehiago egin dituelako izan daiteke, baita antzerkirako paperak egin dituelako ere. Gainera, nire ustez, Xabierrek egindako abestiak garrantzi handiagoa lortu dute euskal kulturan, Izarren hautsa, adibidez. Hortaz aparte, Xabier politikan ere aritu zen.